Op het eerste oog staat de economie er nog goed voor, maar de relatieve rust lijkt stilte voor de storm, zo stelt ABN AMRO in een nieuwe analyse van de economie. De industrie, de sector leisure, de winkelbranche, de voedingssector en de bouw krijgen later dit jaar een aantal economische schokken te verwerken.
Verder valt op dat de pulp-, papier- en kartonindustrie direct na glastuinbouw op de tweede plek staat als de branche met de hoogste energiekosten. En aangezien stijgende energieprijzen een van de valkuilen voor dit najaar is, zal ook deze markt het zwaar krijgen, zo stelt ABN AMRO.
Klik hier voor de hele analyse < https://www.abnamro.nl/nl/media/problemen-stapelen-zich-op-v-juli-2022_tcm16-160660.pdf>
Detailhandel
Gerarda Westerhuis, sectoreconoom Leisure & Retail ABN AMRO stelt: “Hoewel het ondernemersvertrouwen in de detailhandel is gestegen van -5 in het eerste kwartaal naar 1,8 in het tweede kwartaal van 2022, kampen retailondernemers met veel onzekerheden. Zo ervaart bijna 83 procent van zowel detail- als groothandelaren in non-food belemmeringen in de bedrijfsvoering.
Vooral een tekort aan materiaal en producten vormt een belangrijke belemmering voor beide branches, zo blijkt uit de CBS Conjunctuurenquête.
Ook het personeelstekort is een zorg, al speelt dit met name voor de detailhandel en in mindere mate voor de groothandels non-food.
Stijgende inkoopkosten
Daarnaast hebben de gestegen kosten invloed op de retailer. De directe impact van de gestegen energieprijzen is in vergelijking met andere sectoren gering, maar de retailsector heeft wel te maken met stijgende inkoopkosten. Toeleveranciers berekenen hun gestegen kosten van energie, transport en verpakkingen immers door aan de retailers. De stijgende inkoopkosten rekent de retailer weer deels door naar de consument. Zo zijn de prijzen van meubels, auto’s, huishoudelijke apparaten en voeding de afgelopen maanden al flink toegenomen. Eerste tekenen Vooralsnog lijken consumenten zich nog niet veel van aan te trekken van de gestegen prijzen en nemen de bestedingen de afgelopen maanden in veel branches toe ten opzichte van dezelfde maanden in 2019. Dit blijkt uit de transactiedata van ABN AMRO. Wel lijkt de groei af te vlakken en zien we de eerste tekenen van een kentering. De groei van de consumentenuitgaven in juni is bijvoorbeeld minder groot dan in dezelfde periode in 2021. Zo waren de extra bestedingen voor meubels in juni van dit jaar (+13 procent) veel lager dan in dezelfde maand in 2021, toen sprake was van een groei van 32 procent ten opzichte van juni 2019. Tuincentra laten een soortgelijk beeld zien met een groei van 6 procent in juni 2022 en een groei van 38 procent in 2021. Doe-het-zelfzaken zijn voor het eerst sinds lange tijd zelfs in de min geschoten.
Consumentenvertrouwen
Bovendien zakt het consumentenvertrouwen steeds verder weg; in juni naar een historisch dieptepunt van min 50. ABN AMRO verwacht na de zomer een daling in de bestedingen die verder doorzet in 2023. Dit wordt veroorzaakt door afname van het reële inkomen. Steeds meer huishoudens gaan de gestegen energieprijzen in portemonnee merken indien ze hun contract moeten oversluiten tegen veel hoger geldende tarieven. Ook voor consumenten die een huis willen kopen of hun hypotheek moeten oversluiten, kunnen de uitgaven omhoog gaan wegens de gestegen rente. Door de stijgende rente wordt sparen aantrekkelijker dan consumeren. De wil om te sparen is ook groter in onzekere economische tijden als appeltje tegen de dorst. Ook hierdoor kunnen de bestedingen afnemen na de zomer.
Groothandels kleding en elektronica
Een terugval in de verkopen door groothandels in kleding en van elektronica zijn mogelijk een voorbode voor de verwachte daling in de consumentenvraag. In de eerste vijf maanden van dit jaar daalde het volume van de verkopen met respectievelijk 14 en 9 procent ten opzichte van dezelfde maanden in 2019. Daarnaast zijn groothandels bovengemiddeld gevoelig voor rentestijgingen. Veelal worden voorraden en debiteuren namelijk gefinancierd tegen variabele rente. Gecombineerd met relatief lage marges kunnen rentestijgingen dus behoorlijk drukken op de winstgevendheid. Faillissementen Hoewel het aantal faillissementen in de retailsector nog steeds laag is ten opzicht van 2019, is het aantal opheffingen het afgelopen kwartaal wel flink gestegen. Ook als we deze opheffingen afzetten tegen het totaal aantal bedrijven in de branche zien we dat deze ratio inmiddels hoger ligt dan in 2019.
Opheffingen schieten omhoog, maar faillissementen zijn nog laag
Het aantal faillissementen neemt in de loop van 2022 en 2023 verder toe, is onze verwachting. De problemen stapelen zich op. Een dalende koopkracht, gestegen inkoopkosten en toenemende rentetarieven vormen een rem op de sector die al gebukt gaat onder een hoge schuld aan de fiscus. Uit een eerdere publicatie van ABN AMRO bleek dat deze schuld voor sommige branches, waaronder kleding en schoenen, fors kan drukken op het bedrijfsresultaat. Vanaf 1 oktober moet de belastingschuld in zeven jaar worden afbetaald. Bovendien geeft ruim een vijfde van zowel de detailhandelaren als de groothandelaren non-food aan dat de winstgevendheid de afgelopen drie maanden is verslechterd ten opzichte van het kwartaal ervoor.
