Echte ondernemers zijn gemakkelijk te herkennen. Ze voldoen vrijwel altijd aan een aantal specifieke eigenschappen. Bovenaan staan passie, doorzettingsvermogen en het durven nemen van risico’s. Een ondernemer verkeert altijd in het ongewisse . Leveren zijn gedane investering of inspanning ook echt iets op? Het kan heel mooi aflopen of alles eindigt in mineur. Maar de pure ondernemer is ook een opportunist en geeft nooit op. Als je aan hen zelf vraagt welke kwaliteiten je moet hebben om succesvol te zijn , krijg je vaak dezelfde antwoorden. Ondernemen is mogelijkheden zien die anderen niet zien. Klantgericht zijn , goed netwerken. Creativiteit en passie zijn ook belangrijke ingrediënten en je moet natuurlijk niet te lui zijn om lange dagen te maken. Toen ik onlangs een succesvolle branchegenoot sprak, had hij een simpel antwoord waarom zijn bedrijf zo groot was geworden . “Ik begin een uur eerder dan anderen, ga een uur langer door, en zorg goed voor mijn klanten”. Het klinkt simpel , maar zo werkt het dus wel.
Als, na hard zwoegen en regelmatig de strategie wijzigen, het bedrijf mooi op koers ligt, wordt onvermijdelijk het aantal medewerkers fors groter, magazijnen gebouwd, nog meer machines aangeschaft etc. Misschien volgt ook nog een leuke overname. Kortom, we gaan spreken van een mooi groot en volwassen bedrijf. En daar hoort dan een ook bijpassende management structuur bij. Want de wens is dan om de onstuimige groei te kunnen beheersen.
Dat is vaak het moment dat de financiële managers naar binnen marcheren en alles in overzichtelijke processen gaan plaatsen. Allemaal logisch en noodzakelijk, maar het gevaar schuilt er wel in dat de entrepreneur cultuur plaatsmaakt voor een te strak gereguleerde organisatie. Ieder nieuw commercieel idee wordt vooraf getoetst aan een verplichte business case en een doordacht financieel plan . Dat zal vervolgens vele bureautjes passeren, voordat er een start gemaakt kan worden. En wat dacht u van het ”worst case scenario” syndroom? Voordat er begonnen is wordt er al bedacht hoe het project zo goedkoop mogelijk ter ziele kan worden gebracht, mochten er niet direct resultaten worden geboekt. Echt enthousiast zal je van een dergelijke aanpak dus niet worden.
Chargeer ik een beetje? Ongetwijfeld! Maar wat ik hier in het kort beschrijf, overkomt veel bedrijven, waarbij de oorspronkelijke ondernemer op enig moment besluit om de dagelijkse leiding over te dragen. Vaak wordt er dan gekeken naar iemand met een financiële achtergrond. Die zal het schip op de korte termijn keurig op koers houden, maar initiatiefrijke verrassingen zal je daar zelden aantreffen. En dat is jammer, want dezelfde kwaliteiten die de ondernemer kenmerken zoals hierboven genoemd, gelden óók voor de bedrijfscultuur. Ik pleit er dan ook altijd voor om de creatieve en ondernemende medewerkers voldoende geduld en vrijheid te geven en niet direct af te straffen, zodat nieuwe ideeën en kansen kunnen worden benut. En laten we vooral de jongere generatie mogelijkheden bieden en niet blijven hangen in wat al jaren gedaan wordt en dus zo maar moet blijven.
Ik realiseer mij ook dat het misschien iets te gemakkelijk is om dit allemaal zo op te schrijven . Om een onderneming goed te leiden en de juiste beslissingen te nemen moet je zeker over degelijke en actuele financiële informatie beschikken . De financiële en controlerende functies zijn daarom een belangrijke pilaar van de onderneming. Maar deze functies mogen nooit een remmende werking hebben.
De waarheid ligt zoals altijd in het midden. Zakelijk succes wordt voor een groot gedeelte bepaald door het team wat erachter staat. Daar horen alle functies goed in vertegenwoordigd te zijn . Maar ik blijf van mening dat de commercie ( lees de klant) altijd leidend moet zijn in de bedrijfsprocessen, en alle overige functies moeten volgen en dit ondersteunen. In ondernemingen zou wat vaker de vraag moeten worden gesteld; waarom niet in plaats van waarom? Het is tenslotte toch zo dat, als je nergens aan begint, je zeker weet dat er ook niks zal veranderen. Dan heb je bij voorbaat al verloren.
Veel hangt af van de vraag of de bedrijfscultuur die er bij de start was, gehandhaafd kan blijven. Een goede cultuur vraagt ook onderhoud. Niet alleen de juiste mensen bepalen het succes maar ook de functies en vaardigheden binnen een team. Voorkom dat standaard patronen ontstaan en verjong op tijd de organisatie. De echte ondernemer blijft enthousiast, ook al gaat alles fout. Want de opportunistische en volhardende aanhouder wint tenslotte bijna altijd!
