De oorsprong van Libris Blz. ligt in het boekenvak. Hiermee heeft de retailorganisatie haar sporen ruimschoots verdiend, eerst met fysieke winkels, na de opkomst van het internet is ze ook online een speler geworden. Daarnaast krijgt het non-books assortiment, dat lang een ondergeschoven kindje was, een nieuwe impuls om in te spelen op de groeiende vraag en de behoefte van de retailer. Libris Blz. zoekt in dit kader een nauwere samenwerking met leveranciers van deze niet-boekproducten. Marcel Mulder en Andries Guliker van Libris Blz. duiden de ingezette strategie.
‘Libris Blz. is geen franchise- of formule-organisatie, maar levert diensten aan de aangesloten ondernemers’, vertelt Andries Guliker, Manager Retail Services. ‘De boekeninkoop is een belangrijke dienst. De corebusiness van Libris Blz. ligt van origine in de boekenmarkt. De aangesloten ondernemers maken gebruik van de contracten die zijn gesloten met uitgevers. Dit betekent meer marge en minder kosten voor hen. Ondertussen hebben we een flink volume en zijn er 230 verkooppunten, wat voor ons een mijlpaal is. We groeien behoorlijk in het aantal vestigingen, vooral bij Blz.. Met de in- en verkoop van boeken hebben we ongeveer 22 procent marktaandeel in Nederland.’
Online-rendement
‘Een andere belangrijke dienst is de marketing, zowel online als offline. Zo maken we tweemaal per jaar een glossy, VOL van Boeken, waarbij de redactie volledig in handen is van onze inkoop- en marketingcollega’s. Daarnaast maken we onder meer een Boekenweek-, Zomer en Feestdagenkrant en laten we speciale edities van bestsellers maken.
Ook verzorgen we instore-activiteiten en doen we landelijke campagnes voor Libris, Blz. en Libris.nl. In z’n algemeenheid kun je zeggen dat we de activiteiten waar schaalvoordelen een rol spelen ter hand nemen. Denk dan aan de inkoopafspraken met leveranciers, landelijke marketing, de webshop, maar ook aan e-books en audio-books en de integratie van online en offline.‘
Naast de fysieke winkels heeft de online-verkoop een flinke boost gekregen, zeker sinds corona.
Guliker: ‘We hebben een goed ontwikkelde website staan. Elke ondernemer heeft een deel-site, waarop hij zijn eigen content kwijt kan. Maar die voeden wij ook aan de achterkant. De een is heel actief bezig met deze deel-site, de ander heeft alleen een geactualiseerde standaard-site die de klant doorverwijst. Voor ons is het van belang dat de voorraad in de winkel ook digitaal te zien is. Maar ook dat de ondernemers in staat zijn om vanuit hun eigen voorraad producten thuis te bezorgen.
Voorheen werd het thuisbezorgen volledig door CB (Centraal Boekhuis) verzorgd, nu is dat nog maar 40% van alle thuisbezorg-leveringen. ‘Naast de stijgende thuisbezorging komt meer dan de helft van de klanten zijn of haar online bestelling afhalen in de winkel. En dat aandeel is stijgende. Het online-rendement draagt nu substantieel bij aan de totale omzet van de onderneming. Alle opbrengsten zijn ten gunste van de ondernemer, daar zitten wij niet tussen.’
De uitdaging ligt er nu om het assortiment non-books ook online onder te brengen. ‘Dit is nu met boeken al zo . In 2024 ligt de focus op het online beschikbaar maken van het assortiment van de contractleveranciers op de lokale website van de ondernemer. We starten met een aantal groothandels om in een rap tempo zoveel mogelijk producten lokaal online beschikbaar te maken’, vertelt Marcel Mulder, manager Inkoop non-books.
’Zo is de winkel 24/7 open. De roep vanuit de ondernemers is groot om de artikelen die hij in de winkel op voorraad heeft, ook online aan te bieden. Het hoeft niet het hele assortiment te zijn, want we leggen de keus bij de ondernemer wat hij online wil aanbieden.’
Lokaal assortiment
Het online assortiment wordt helemaal lokaal ingevuld en gekoppeld. De ondernemer kan hierbij zelf bepalen welke producten naast ophalen in de winkel, ook thuisbezorgd worden. Mulder: ‘Non-books online aanbieden is gecompliceerder dan online boeken aanbieden. Voor boeken geldt in het hele land een vaste boekenprijs, terwijl een puzzel in Hilversum een andere prijs kan hebben dan in Alkmaar. De lokale website krijgt de prijs die in de winkel wordt gehanteerd.’ Deze initiatieven ressorteren deels in de komst van nieuwe ondernemers, denkt Guliker.
‘De groei zie je vooral terug bij Blz.. We zitten hierbij nu boven de 110 verkooppunten door een fikse groei de afgelopen jaren. Eerder was het vaak de marge op boekenverkoop die ondernemers aantrok. Tegenwoordig merk je dat de online content die we daarnaast bieden, voor retailers een toegevoegde waarde heeft.
Het geeft veel voordelen om je aan te sluiten bij het collectief: je kunt je eigen winkel behouden, je hebt de mogelijkheid het hele assortiment, van welke leverancier dan ook, zelf samen te stellen. Onze kracht is dat we het persoonlijke DNA van de winkels versterken en door de samenwerking, minder kosten, gemak of hogere marges gerealiseerd worden.’
Aldus Mulder: ‘De samenstelling van de gemiddelde winkel bestaat tegenwoordig voor de helft uit boeken en de andere helft uit non-books. Als je het goed wil doen, moet je durven investeren. De vraag vanuit de winkel is er. We kunnen een meerwaarde bieden. Inmiddels hebben we er al flink op ingezet met onder andere het digitale beursplein voor non-books.’
Stevige groei non-books
Onder aanvoering van Mulder, die veel expertise heeft in non-books, geeft Libris Blz. die categorie
verder gestalte.
‘Omdat je meer focus op de non-books legt, trek je een stuk marktaandeel naar je winkels. We groeien flink in de non-books. Je ziet retailers die eerst acht meter kantoorartikelen hadden, teruggaan naar vijf of zes meter met een basisassortiment. De vrijgekomen schapruimte komt ten goede aan een aanpalend assortiment, zoals hobby/creatief en stationery. Deze productgroepen kennen echt een flinke groei.
Ook cadeauartikelen, spellen en puzzels en de luxere wenskaarten doen het goed. Bovendien verwachten consumenten dit soort producten nu in de winkel. Al deze factoren samen leveren weer nieuwe omzet op voor de ondernemer. Je hoort vaak dat de markt krimpt, maar het lijkt erop dat wij gaan profiteren omdat we een lokale boekhandel zijn.’
‘Omdat je meer focus op de non-books legt, trek je een stuk marktaandeel naar je winkels.’
Mulder heeft het afgelopen jaar met veel leveranciers uit de verschillende productcategorieën om de tafel gezeten om de samenwerking te concretiseren en het assortiment non-books beter op de kaart te zetten.
‘Het doel van de gesprekken was om leveranciers, ondernemers en de Libris Blz.-organisatie dichter bij elkaar te brengen. We hebben gekeken naar de behoeftes van ondernemers en leveranciers om met elkaar toekomstbestendig te kunnen zijn. Een goede samenwerking tussen organisatie, leveranciers en ondernemers is cruciaal voor een sterke toekomst voor alle partijen.’
Een belangrijk punt bij de gesprekken was om Libris Blz.-ondernemers en leveranciers met elkaar in contact te brengen. Hoe vind je originele producten? En hoe krijg je die producten bij die Libris Blz.-ondernemers? Mulder: ‘Mij is hierbij vooral opgevallen dat veel leveranciers een beperkte of geen buitendienst hebben. Hoe bereik je dan als leverancier de bij ons aangesloten 230 Libris Blz.-winkels? En dan zijn er ook nog de winkels van andere retail-ketens in de markt.’
Omzet december doortrekken naar 2024
In 2023 zijn dan ook veel leveranciers via sociale media, interne en externe communicatie in de spotlight gezet bij de Libris Blz.-winkels. ‘Dit heeft gedurende het jaar bij menig leverancier en natuurlijk ook bij veel ondernemers voor extra omzet gezorgd. En dat terwijl we voor mijn gevoel pas in 2024 echt gaan beginnen.’
Libris Blz. kan nu al veel tools aanbieden in het palet van mogelijkheden, zoals het Digitaal Beurs
Plein, intranet, media, winkelbezoeken, deelname aan beurzen en gewoon beschikbaar zijn voor vragen vanuit winkels en leveranciers.
Mulder: ‘Dan kunnen we als collectief veel meer omzet behalen in de nabije toekomst. Als de omzet in de laatste weken van december net zo’n index laat zien als de rest van het jaar, biedt dat veel vertrouwen voor 2024.’
Ook volgend jaar komen er volgens Mulder weer nieuwe leveranciers bij die een bredere samenwerking willen binnen de Libris Blz.-groep.
‘Maar ook ondernemers geven aan met welke leveranciers we in gesprek moeten. Ik hoop echt dat we het aantal leveranciers kunnen verdubbelen. Ga de samenwerking aan en beperk je als leverancier niet tot de top 50 Libris Blz.-winkels. Zorg ervoor dat ook de kleinere lokale winkel de kans krijgt om uit te breiden in assortiment en mee te delen in het collectieve succes.’
