12,7 miljoen euro van Postcode Loterij voor slim plan dat armoede én klimaatverandering bestrijdt
De beste temperatuur voor koffie is 20 graden, weet de Colombiaanse koffieboer Nancy Estela Nuños. Ze houdt niet van lauwe koffie, maar weet wel dat koffiestruiken goed gedijen bij die temperatuur. Nancy en 12,5 miljoen andere koffieboeren hebben door klimaatverandering grote problemen om goede koffie te oogsten. Inventieve oplossingen zoals boslandbouw maken boeren weerbaar, vangen CO2 af en zorgen voor meer inkomen. Daarom gaat het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij – 12,7 miljoen euro – dit jaar naar Solidaridad en partners voor een vijfjarig programma dat klimaatverandering én armoede bestrijdt.
Heske Verburg, directeur van Solidaridad, vertelt over het programma: “Samen met kleinschalige boeren gaan we klimaatslimme koffieteelt breed toepassen en verder ontwikkelen. De boeren kunnen zich beschermen tegen klimaatverandering, broeikasgassen vastleggen en krijgen daarvoor betaald op de markt voor carbon credits. Voor het eerst krijgen kleine boeren op grote schaal toegang tot deze groeiende markt voor emissierechten. Nu zijn boeren vooral het slachtoffer van klimaatverandering, maar als onze plannen slagen, worden ze deel van de oplossing en onze klimaathelden.”
De beoogde resultaten van het vijfjarige programma zijn:
- 100.000 boeren bedrijven klimaatslimme landbouw in Latijns-Amerika en Afrika
- In 20 jaar wordt 19,5 miljoen ton CO2 vastgelegd (de uitstoot van 1,5 miljoen Nederlanders in 2020)
- Boerengezinnen hebben extra inkomsten uit de verkoop van zogenaamde carbon-credits
- Bedrijven gaan boeren betalen voor minder uitstoot en vastleggen van CO2
- Klimaatslimme landbouw toegankelijk maken voor miljoenen boeren wereldwijd
Hoge bomen beschermen de bodem en koffie
Een methode die goed werkt, is boslandbouw – het aanplanten van hoge schaduwbomen tussen de koffiestruiken. Die beschermen de koffie en de bodem tegen hogere temperaturen, felle regens en zon. De schaduw komt de kwaliteit van de koffie ten goede en de bomen leveren bovendien fruit en noten. Ook nemen ze CO2 op uit de lucht, dat als koolstof wordt vastgelegd in bomen en de bodem. Daarmee kunnen de boeren nieuwe inkomsten verwerven.
Klimaatcompensatie nieuwe bron van inkomsten voor miljoenen boeren
Hoeveel CO2 wordt vastgelegd door bomen wordt onafhankelijk gemeten met behulp van satellieten (remote-sensing). Iedere ton CO2 is goed voor een carbon-credit. Die kunnen de boeren verkopen aan bedrijven die de uitstoot die ze niet kunnen vermijden willen compenseren. Die verkoop vindt plaats op Acorn, een platform voor emissiehandel van de Rabobank. Van de opbrengst gaat 80% naar de boeren. Zo krijgen de boeren een jaarlijkse vergoeding voor hun inspanningen om broeikasgassen vast te leggen. Er is een sterk groeiende vraag van bedrijven naar klimaatcompensatie met positieve sociale impact. In antwoord op die vraag wil Solidaridad een methode ontwikkelen die werkt voor miljoenen kleinschalige boeren wereldwijd.
Traceerbaarheid cruciaal voor samenwerking met boeren
Solidaridad ontwikkelt het programma in samenwerking met innovatiepartners. Met Cool Farm Alliance wordt gewerkt aan klimaatcompensatie voor boeren die hun bodem goed beheren en koolstof vastleggen in de bodem. Gamification-specialist &ranj ontwikkelt een methode om boeren te motiveren om klimaatslimme technieken door te voeren. Fairfood helpt koffiebedrijven om hun bonen tot aan de boer te traceren. Dat is nodig om samen met de boeren aan CO2-reductie te kunnen werken. “Het is mooi als een bedrijf onvermijdbare CO2-uitstoot compenseert, maar compensatie is pas een optie als boeren CO2 vastleggen”, aldus Sander de Jong, directeur van Fairfood. “Koffiebedrijven moeten de kleinschalige boeren waar ze hun koffie van betrekken, helpen om boslandbouw toe te passen”. Klimaatslimme landbouw is belangrijk. Diverse onderzoeken tonen aan dat 44 tot wel 70% van de uitstoot voor een kop koffie plaatsvindt tijdens de koffieteelt.
“Solidaridad gaat op een slimme manier vele kleinschalige boeren ondersteunen en klimaatverandering beperken“, zegt Dorine Manson, managing director van de Nationale Postcode Loterij. “Dat kleinschalige boeren nu toegang krijgen tot de groeiende markt voor carbon credits, is heel bijzonder. Het is beter voor het klimaat én de boer. Deze slimme en vernieuwende werkwijze spreekt ons enorm aan en we zijn heel blij dat we het project mogelijk kunnen maken, dankzij de deelnemers van de Postcode Loterij.”
