De kantoormeubelindustrie beleeft momenteel een veeleisende fase, gekenmerkt door een groot potentieel en diverse uitdagingen. Volgens onderzoek van de Duitse indusrie associatie IBA (Industrieverband Büro und Arbeidswelt) steeg de omzet uit de productie van kantoormeubilair in de eerste helft van het jaar met 3,7 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Ook de exportmarkt groeide met vier procent. Het exportaandeel bleef onveranderd ten opzichte van de eerste helft van 2022 op 26 procent.
Hoewel de vraag nog steeds positief was, is de omzet, rekening houdend met de algemene prijsontwikkeling, op zijn best vergelijkbaar met het niveau van vorig jaar. De noodzakelijke transformatie van de kantoren naar innovatie- en ontmoetingsplekken verloopt vanwege de algemene economische situatie trager dan verwacht. Desondanks maakte de vraag in de eerste helft van 2023 duidelijk naar welke diensten de komende jaren vraag zal bestaan.
Toekomstige werkvormen
Naast de moeilijke economische omstandigheden vergroot de overstap van face-to-face naar een hybride werkcultuur momenteel de aarzelende houding van veel besluitvormers. In een representatief forsa-onderzoek dat eind mei in opdracht van de IBA werd uitgevoerd, gaf 64 procent van de werknemers in Duitsland aan naast het kantoor minimaal één andere locatie voor hun werk te gebruiken en daarmee hybride te werken. Iedere tweede persoon meldt dat er inmiddels bindende eisen vanuit de werkgever hiervoor gelden. De meeste bedrijven en hun medewerkers experimenteren echter nog steeds met welke mix voor hen het beste werkt.
“Het staat nu buiten kijf dat een tekort aan geschoolde arbeidskrachten en de groeiende druk om te innoveren ertoe leiden dat bedrijven in alle sectoren van de economie hun kantoorinrichting aan de nieuwe eisen moeten aanpassen. Op dit moment overschaduwt de discussie over aanwezigheid en ruimtevereisten echter andere factoren van verandering, althans in de publieke perceptie”, legt Helmut Link, voorzitter van de IBA, uit over de situatie. Dat lijkt het geval te zijn in heel Europa en dus in de belangrijkste afnemerslanden voor kantoormeubilair gemaakt in Duitsland. De omzet van de kantoormeubelfabrikanten ontwikkelde zich vrijwel identiek met een stijging van 3,6 procent in Duitsland en vier procent in de export. Het exportaandeel bleef onveranderd ten opzichte van de eerste helft van 2022 op 26 procent.
Holistische service en slimme technologieën
De transformatie van de arbeidswereld kan echter niet slagen zonder de werkomgeving aan te passen. Om ervoor te zorgen dat de kantoren zich kunnen ontwikkelen tot plekken van ontmoeting, gezamenlijk leren en innovatie, moeten de ruimtes voor teamwerk en professionele, maar ook informele uitwisseling worden uitgebreid. Tegelijkertijd zijn de verwachtingen van medewerkers ten aanzien van persoonlijk welzijn in een aantrekkelijke omgeving aanzienlijk toegenomen. Als gevolg daarvan werd vooral in de loop van het eerste halfjaar geïnvesteerd in dringend noodzakelijke structurele aanpassingen. Met een stijging van 6,5 procent had dit een positieve invloed op de vraag naar tafels, kastmeubels en scheidingswanden. De aanschaf van draaistoelen werd daarentegen op veel plekken opnieuw uitgesteld, zowel op kantoor als in het thuiskantoor.
De omzet uit diensten en digitale hulpmiddelen is niet opgenomen in de IBA-statistieken. Juist hier hebben de kantoormeubelfabrikanten kennelijk kunnen profiteren van de investeringen die ze de afgelopen jaren hebben gedaan. De sector biedt, deels uitbesteed aan eigen servicebedrijven, niet alleen plannings- en adviesdiensten, maar ook tools voor kamerboeking en gebruiksanalyse, samen met de bijbehorende diensten. Volgens Link is de belangstelling ervoor de afgelopen maanden flink toegenomen. “Met deze diensten verlaten we net de niche. Boekings- en analysetools zijn een belangrijk hulpmiddel voor het organiseren van hybride werk, vooral in grotere bedrijven. Als ze correct worden gebruikt, bieden ze echter ook een kans voor middelgrote bedrijven om ruimteoptimalisatie en werknemersfocus te verzoenen.”
Hogere kwaliteit en meer duurzaamheid
Ook de kantoormeubelbranche vertrouwt op service als het om duurzaamheid gaat. Hier zijn de bestaande reparatiediensten uitgebreid tot uitgebreide renovatieaanbiedingen. Dit betekent dat producten volledig kunnen worden herzien en langer of zelfs meerdere keren kunnen worden gebruikt. Volgens de IBA wordt deze mogelijkheid slechts door enkele klanten gebruikt. Voor de meeste bedrijven is het belangrijker om bij de aanschaf aandacht te besteden aan duurzaamheid en een lange levensduur. “We ervaren een trend die vergelijkbaar is met die in de vastgoedsector. Wat telt is niet langer het aantal vierkante meters of het aantal werkplekken, maar de hoge kwaliteit en duurzaamheid van het materieel. Alleen zo kunnen de nieuwe doelen worden bereikt en jonge professionals worden geworven”, zegt Link.
Voor de kantoormeubelfabrikanten in Duitsland is dit een goed uitgangspunt voor een merkbare toename van de vraag op de middellange termijn. Voor de tweede helft van het jaar verwacht IBA echter dat de vraag zijwaarts zal blijven bewegen. De komende maanden zullen veel bedrijven, ondanks de onzekere randvoorwaarden, eerst hun kantoren opnieuw moeten inrichten en de eerste veranderingen moeten initiëren. De nieuwe generatie kantoormeubilair kan hierbij behulpzaam zijn. De producten die de afgelopen vijf tot zes jaar zijn ontwikkeld, kunnen flexibeler worden gewijzigd en gebruikt dan de faciliteiten uit het verleden. Ondersteund door de nieuwe analysetools kunnen bedrijven de werkomgeving stapsgewijs aanpassen aan veranderd gebruik en nieuwe eisen.
