Kamp C, het living lab van de Provincie Antwerpen voor duurzaamheid en innovatie in de bouw, en een eerder geselecteerd consortium van zeven bedrijven hebben onlangs ’t Centrum in Westerlo (België) opgeleverd. Dit is het eerste volledig circulaire kantoorgebouw in Vlaanderen. Het drie verdiepingen tellende gebouw heeft een totale oppervlakte van 2.400 m2. Opvallend is de hoge mate van circulariteit van het gebouw. Het is volledig opgetrokken uit herbruikbare materialen en kan dus volledig worden gedemonteerd en elders opnieuw worden opgebouwd. De bouwers hebben overal innovatieve materialen, toepassingen, technieken en nieuwe businessmodellen gebruikt.
Kamp C zet sterk in op de transitie in de bouw, van traditionele processen naar circulair bouwen. ’t Centrum stimuleert zowel de gebruikers van het gebouw als de mensen en bedrijven eromheen om anders met grondstoffen om te gaan. Afvalstromen zijn tot een minimum beperkt en er is geïnvesteerd in een duurzame energievoorziening en waterhuishouding. Het team heeft ook veel aandacht besteed aan bewustmaking en het stimuleren van gedragsverandering, naast het verminderen van de energiebehoefte van de gebruikers van het gebouw. De ervaringen met alternatieve samenwerkingsvormen en de financierings- en bedrijfsmodellen zullen met het publiek worden gedeeld. Met ’t Centrum wil Kamp C laten zien dat circulair bouwen mogelijk is, naast het geven van een duwtje in de rug aan de bouwsector.
Het gebouw, met zijn doordachte circulaire ontwerp en bewuste keuze voor materialen, technieken en innovatieve businessmodellen, is een katalysator voor circulair bouwen in Vlaanderen en daarbuiten. ’t Centrum is ontworpen volgens een modulair, gestandaardiseerd grid. Met dit concept hoopt het consortium aan te tonen dat het gebouw eenvoudig verplaatst en uitgebreid kan worden.
“Grote spelers op de kantorenmarkt, zoals Immobel, voorspellen dat de vraag naar duurzame gebouwen de komende jaren zal toenemen. We hopen met ’t Centrum zoveel mogelijk bouwbedrijven mee te krijgen. Dat komt zowel het klimaat ten goede, als de werkgelegenheid in de bouwsector, één van de economische speerpuntsectoren in de provincie Antwerpen”, zegt Kathleen Helsen, gedeputeerde bevoegd voor Werk en Economie en voorzitter van Kamp C.
“Het is duidelijk dat we de bouw meer toekomstbestendig moeten aanpakken. Daarom hebben we ’t Centrum gebouwd”, zegt Emiel Ascione, projectleider bij Kamp C.
Innovatieve toepassingen
Het kantoorgebouw heeft gestandaardiseerde modulaire wanden, vloeren, kolommen en balken. Voor de houtskeletbouwelementen is gebruik gemaakt van GL en CLT. Het resultaat is een gebouw dat gemakkelijk is aan te passen, uit te breiden en te renoveren met onderdelen die gemakkelijk zijn terug te winnen en zo hun waarde op lange termijn behouden. Bouwen met een statiegeldsysteem is nu mogelijk. Alle gebruikte materialen zijn opgenomen in een Bouw Informatie Model (BIM) waaraan het materialenpaspoort direct is gekoppeld. BIM is een digitaal model dat alle gegevens van een gebouw combineert en wordt gebruikt om de samenwerking tussen alle bouwpartners te vergemakkelijken.
’t Centrum maakt gebruik van een innovatief gebouwbeheersysteem. Het systeem draagt bij aan een zo laag mogelijk, geoptimaliseerd energieverbruik, maar wordt ook gebruikt om preventief onderhoud te beheren en de levensduur van het gebouw te verlengen. Het gebouwbeheersysteem is voorzien van draadloze sensoren, waardoor vele meters kabel komen te vervallen en de installatie eenvoudiger kan worden uitgebreid of verkleind.
Uit de levenscyclusanalyse (LCA) blijkt dat het gebouw een zeer lage ecologische voetafdruk heeft. In vergelijking met conventionele gebouwen van vergelijkbare grootte bespaart het ongeveer 800 ton CO2 (vergelijkbaar met de kap van ongeveer 70 hectare/100 voetbalvelden bos).
Een BTES-veld wordt gebruikt om het gebouw te verwarmen en te koelen Cementloze dekvloeren en funderingen werden speciaal voor ’t Centrum ontwikkeld. De cementloze funderingen zijn geproduceerd door het URBCON Interreg project. Door toepassing van de URBCON betonsamenstelling in deze funderingselementen werd 22.500 kilo secundaire materialen gebruikt en 13.000 kg minder CO2 uitgestoten, vergeleken met conventionele funderingen. De vloer is gemaakt van schelpisolatie en een groene wand zal grijs water zuiveren. Het meubilair van het informatiecentrum op Kamp C werd hergebruikt en geupcycled en verwerkt in de kantoren.
Circulaire economie
Het team hergebruikte hout van Hangar 26, een voormalige evenementenlocatie in Antwerpen, voor de gevelbekleding. Het Antwerpse beschutte atelier Kunnig gaf het hout een totale make-over. De houten balken kregen een tweede leven als gevelbekleding in ’t Centrum.
Ronde vitrine
De medewerkers van Kamp C hebben inmiddels hun intrek genomen in de nieuwe kantoren in ’t Centrum. Het gebouw is een showcase voor circulair bouwen en dient als inspiratie voor nieuwe initiatieven en innovatie. Kamp C wil in ’t Centrum zo veel mogelijk materialen en technieken laten zien. Binnenkort kunt u online of ter plekke aanvullende informatie raadplegen.
Je kan ook een rondleiding volgen in ’t Centrum. Om een rondleiding te boeken, stuur een mail naar info@kampc.be of reserveer een rondleiding via de website vanaf 10 juni www.kampc.be.
