Bedrijven investeren op grote schaal in ergonomische middelen zoals zit-stabureaus, maar in de praktijk blijkt dat 71 procent van die bureaus nauwelijks wordt gebruikt. Dat blijkt uit onderzoek van Motivaction in opdracht van de Beweegalliantie en TNO, onder meer dan duizend Nederlandse werkenden.
Hoewel bijna de helft van de kantoormedewerkers toegang heeft tot een zit-stabureau, maakt de meerderheid er zelden gebruik van. Slechts 29 procent gebruikt de stastand regelmatig. “Het is een vorm van beweegwashing,” stelt Carl Verheijen, oud-topschaatser en voorzitter van de Beweegalliantie. “We investeren in middelen, maar laten ze ongebruikt. Daardoor gaan alle gezondheids– en productiviteitsvoordelen verloren.”
Cultuur van zitten
De werkcultuur blijkt een belangrijk obstakel. 96 procent van de werkenden zegt zelden of nooit mee te doen aan een wandelvergadering en in slechts 22 procent van de bedrijven is staand vergaderen de norm. Ook leidinggevenden geven weinig het goede voorbeeld: slechts 11 procent stimuleert hun personeel actief om te bewegen.
“Als je als directeur zelf achter je bureau luncht, doen je medewerkers dat ook,” zegt een andere oud-topschaatser Martin Hersman, expert in gezond werkgeverschap. “Mensen volgen gedrag, niet woorden.” Verheijen vult aan: “We zijn gewoontedieren. Staand vergaderen voelt ongemakkelijk zolang het niet breed gedragen wordt.”
Gevolgen voor gezondheid én winst
Langdurig zitten leidt tot klachten aan het bewegingsapparaat, zoals rug- en nekklachten (ervaren door 35 procent van de respondenten), en verhoogt het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes type 2, hartziekten en zelfs bepaalde vormen van kanker. Jaarlijks overlijden volgens de Beweegalliantie ruim 6.000 Nederlanders door bewegingsarmoede.
Maar ook bedrijven zelf draaien op voor de kosten. “Verzuim kost werkgevers jaarlijks 8,3 miljard euro,” aldus Hersman. “Medewerkers die voldoende bewegen zijn gemiddeld 12,5 procent productiever. Bewegen is dus niet alleen een gezondheidsdoel, maar ook een economisch belang.”
Beweegbeleid? Weinig van gemerkt
Ondanks het toenemende aanbod van sportabonnementen, ergonomische werkplekken en gezonde lunches, vindt 74 procent van de werkenden dat er geen oprechte pogingen worden gedaan om beweging te stimuleren. In 65 procent van de bedrijven ontbreken bovendien concrete doelen of KPI’s op het gebied van bewegen — en bij nog eens 23 procent is het personeel zich niet eens bewust van het bestaan ervan.
Oproep aan werkgevers: meet en rapporteer
De Beweegalliantie doet daarom een duidelijke oproep: neem beweging op in het jaarverslag. Alleen dan wordt zichtbaar of de investeringen ook écht iets opleveren. “Wat je niet meet, beweegt niet,” stelt Verheijen. “Maak van vitaliteit een tastbaar bedrijfsresultaat. Zo bouwen we aan een gezonder én productiever Nederland.”
Achtergrond en doelstelling
- Motivaction heeft in opdracht van de Beweegalliantie onderzoek gedaan naar de vitaliteit van ‘schermwerkers’ en het gebruik van zit-stabureaus.
- Het doel is om inzicht te krijgen in de daadwerkelijke inzet en effectiviteit van beweeginitiatieven op kantoor en de mate van ‘zitverslaving’.
- Er wordt onderzocht of beweeginitiatieven leiden tot gezondere medewerkers of vooral dienen als greenwashing voor employer branding.
Methode en opzet
- Het onderzoek is uitgevoerd als een kwantitatief panelonderzoek via het online panel van Motivaction, StemPunt.
- De steekproef omvatte 1.122 werkenden van 18 t/m 67 jaar en is representatief op leeftijd, geslacht en voltooide opleiding.
- De vragenlijst met 12 vragen is opgesteld in samenwerking met Issuemakers, Total Design en de Beweegalliantie.
Resultaten
- Hoewel 43% van de schermwerkers toegang heeft tot een zit-sta bureau, maakt de meerderheid daar slechts beperkt gebruik van.
- Bijna de helft van de respondenten (48%) voelt zich niet gestimuleerd door de werkgever om te bewegen.
- Slechts 22% van de organisaties heeft staand overleggen als norm.
Resultaten per vitaliteitsdoelgroep
- Prestatiegerichten werken het meest achter een scherm (69% van hun werktijd) en hebben vaker toegang tot een zit-sta bureau (59%).
- Balanszoekers zitten het meest (74% van hun werktijd) en zouden hun zittend beroep graag inruilen voor een beroep met meer beweging (55%).
- Prestatiegerichten en gemakszoekers voelen zich meer gestimuleerd om te bewegen tijdens werktijd dan andere groepen (36% en 34% respectievelijk)
